FISSAC

Living Lab nedir?

Bir Living Lab (LL), bildiğimiz geleneksel laboratuvarların aksine, kullanıcı odaklı olarak gerçek hayat şartlarında faaliyet göstermektedirler. Living Labın fiziksel ve/veya organizasyonel sınırları amacına, kapsamına ve içeriğine göre tanımlanmaktadır. Bir LL’in kapsamı, amaçları, hedefleri, devamlılığı, katılım derecesi, sınırları LL’in katılımcılarının tanımlamalarına açıktır. Dolayısıyla, bir LL bir projeye bağlı olarak sokakta, bir evde, bir organizasyon içerisinde veya tüm bir şehri veya endüstriyi kapsayacak şekilde kurulabilir.

LL kavramı ilk olarak MIT Media Lab çalışan Prof. William Mitchell tarafından “araştırma metodolojisi olarak karmaşık çözümleri çoklu ve gelişmekte olan gerçek yaşam bağlamlarında algılama, örnekleme, doğrulama ve rafine etme” olarak önerilmiştir. Halbuki LL’lerin çağdaş tanımları daha geniş ve biraz dağınıktır. Bununla birlikte, aşağıdaki unsurlar bir LL’de temel özellikler olma eğilimindedir:

• Gerçek hayattaki deneysel yaklaşımlar
• Katılım ve kullanıcı katılımı
• Bilgi işbirliği ve ortak üretim

Metodolojik açıdan bakıldığında, günümüzdeki LL’ler, heterojen aktörler, kaynaklar ve kullanıcı merkezli araştırma ile açık yeniliği birleştiren faaliyetlerden oluşan ağlardır (Leminen ve ark., 2012). Altyapı açısından bakıldığında, gerçek yaşam ortamlarında kullanıcılar ile birlikte deneme ve ortak yaratım sağlayan tesisler olarak görülebilirler (Sundramoorthy ve diğerleri, 2011).

Leminen (2015), dört tip LL’den bahsetmektedir; bunlar kullanan tarafından yönlendirilen, seçilir kılan tarafından yönlendirilen, sağlayıcı tarafından yönlendirilen ve tüketici tarafından yönlendirilen olarak sıralanırlar. Bölgesel bir konsepte sahip ve kamu tarafından finanse edilen projenin bir parçası olarak, FISSAC LL’leri,

• Hareket yoluyla strateji geliştirme
• Bir bölge/proje çevresinde bir ağ oluşturma
• Bilgi toplama ve kullanma ve bilginin ağ içerisinde birlikte oluşturulması
• Tercih edilen yönde rehberli strateji değişikliği

ile karakterize edilen seçilir kılan tarafından yönlendirilen modele uymaktadır.

Her LL benzersiz olsa da, bir LL’nin kurulması ve operasyonu sırasında kullanılacak uygun metotlar bulunmaktadır. Bunlar karmaşık problemlerin, örneklemenin, çözümlerin doğrulanması ve anlaşılmasına destek olmaktadırlar.

Neden Living Lab organize ediyoruz?

Gerçek hayatta var olan karmaşık zorluklar açısında bakıldığı zaman, tek bir aktörün doğru çözümü bulması çok zor olur. Son kullanıcılar ve diğer aktörlerle işbirliği yapmak ve ortak çözümler üretmek suretiyle, karmaşıklık ve belirsizlik azaltılarak bir çözüm bulma şansı artırılabilir. Araştırmalar, geniş bilgi birikimi, bilgi alış-verişi ve çok sayıda aktör arasında işbirliğine dayanan ağ yapılarının bulunduğu LL’lerin radikal inovatif çalışmalara öncülük ettiğini, bununla birlikte merkezi ağ yapısına sahip LL’lerin daha marjinal inovatif gelişmeler elde ettiklerini göstermiştir. (Leminen, 2013).

FISSAC kapsamındaki Living Lablar

FISSAC bünyesinde kendi amaçları ve kapsamları olan dokuz bölgesel LL kurulacaktır. LL liderleri, bölgelerindeki endüstriyel simbiyoz ile ilgili zorlukları belirlemek için yapı sektörü değer zincirindeki aktörleri harekete geçireceklerdir. Planlı toplantılar sayesinde, bu zorlukların nasıl aşılacağını anlamak için bilgi ve deneyim aktarımı yapılacaktır.

Bu LL’lerin çalışmaları İsveç Araştırma Enstitüsü (RISE) tarafından koordine edilecektir. RISE, bölge liderlerine LL’lerin nasıl kurulacağı, birlikte üretim sürecinin nasıl yönetileceği, metotlar ve araçlar hakkında bilgiler sunacaktır.